Chuyên Đề 5. Trung Quốc Thời Phong Kiến
Linhbook.com xin giới thiệu tới các Thầy, Cô giáo và các em học sinh một số chuyên đề trong cuốn tài liệu “Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi Lớp 7 Môn Lịch Sử”
Th.s Nguyễn Thị Linh
Chuyên đề 5 gồm các câu hỏi có nội dung xoay quanh “Trung Quốc Thời Phong Kiến ”. Phần này gồm các câu hỏi thường xuyên xuất hiện trong các đề thi huyện và tỉnh. Tất cả đều có trả lời chi tiết.
A. KIẾN THỨC CHUNG
B. CÂU HỎI LUYỆN TẬP
Sach247.net xin giới thiệu một số câu hỏi trong chuyên đề số 5.
CÂU 1.
Hãy làm sáng tỏ nhận định sau: “Dưới thời phong kiến nhân dân Trung Quốc đã đạt nhiều thành tựu văn hóa rực rỡ, độc đáo. Nền văn hóa ấy đã có tác dụng nhất định trong truyền thống văn hóa dân tộc Trung Quốc, có ảnh hưởng đáng kể đến nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam”
TRẢ LỜI
*Thành tựu của Văn hóa Trung Quốc thời phong kiến
* Tư tưởng, tôn giáo
– Nho giáo giữ vai trò quan trọng trong hệ tư tưởng phong kiến là công cụ tinh thần bảo vệ chế độ phong kiến, về sau Nho giáo càng trở nên bảo thủ, lỗi thời và kìm hãm sự phát triển của xã hội…
– Phật giáo cũng thịnh hành nhất là thời Đường…
*Sử học:
– Thời Minh, cơ quan viết sử nhà nước (Quốc sử quán) được thành lập, có các bộ sử kí nổi tiếng như Sử ký của Tư Mã Thiên, Minh Thực Lục, Đại Thanh thống nhất…
*Văn học:
+ Từ: đời Tống…
+ Thơ phát triển mạnh dưới thời Đường: tác giả các phẩm…
+ Tiểu thuyết phát triển mạnh ở thời Minh – Thanh; kể tên…
*Khoa học kỹ thuật:
– Đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực hàng hải, nghề in, làm giấy, gốm, dệt, luyện sắt, và kỹ thuật xây dựng các cung điện phục vụ cho chế độ PK.
*Kiến trúc, điêu khắc: Vạn lí trường thành, các cung điện, thành quách…
*Ảnh hưởng:
– Thế giới: những thành tựu về khoa học kĩ thuật ảnh hưởng đến cả thế giới: thuốc súng để chế tạo đạn dược, la bàn dùng trong hàng hải, giấy kĩ thuật in sử dụng cho việc dạy học…
– Người Việt biết tiếp thu những giá trị đặc sắc do người phương Bắc sáng tạo ra. Cụ thể trên các lĩnh vực: tư tưởng, tôn giáo, văn học, chữ viết, phong tục tập quán…
Ví dụ cụ thể:
+ Tư tưởng: Trung Quốc có rất nhiều tư tưởng giáo lí nổi tiếng nhiều trong số đó đã ảnh hưởng đến Việt Nam như Nho giáo, Đạo giáo các tư tưởng về quản lí nhà nước… cho đến nay nó vẫn cón ý nghĩa quan trọng trong các hoạt động nghiên cứu, học tập… Nho giáo ra đời ở Trung Quốc, du nhập vào nước ta từ thời Bắc thuộc và được nhà Lý chính thức thừa nhận khi cho xây dựng văn Miếu Khổng Tử, từ thời Lê trở thành tư tưởng chính thống của giai cấp thống trị. Nho giáo cũng trở thành một nhu cầu tư tưởng thiết yếu xây dựng một thiết chế quân chủ tập quyền, cũng như nguyên lý cơ bản của phép trị nước, trong đó một biện pháp chiến lược là chế độ khoa cử…
+ Chữ viết: Chữ Hán – chúng ta không hoàn toàn dùng chữ Hán mà đó là cơ sở cho chữ Nôm ra đời…
+ Văn học: Sự ảnh hưởng của các thể thơ Đường cổ…
+ Khoa học tự nhiên như bàn tính, lịch can chi, chữa bệnh bằng châm cứu… đều tác động sâu rộng đến Văn minh Đại Việt cũng như nền văn minh nước ta trong giai đoạn hiện nay…
+ Kiến trúc, điêu khắc: một số công trình kiến trúc, đền đài, tượng điêu khắc, tứ linh (long, ly, quy, phượng)… có sự pha trộn kiến trúc của Trung Hoa…
+ Bốn phát minh của người Trung Quốc cũng ảnh hưởng sâu sắc đến VN…
CÂU 2.
“Bạn từ lầu Hạc lên đường
Giữa mùa hoa khói Châu Dương xuôi dòng
Bóng buồm đã khuất bầu không
Trông theo chỉ thấy dòng sông bên trời”
(Trích “Hoàng Hạc Lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng” – Ngô Tất Tố dịch)
Theo em, đoạn thơ trên của tác giả nào, ra đời dưới thời nào của Trung Quốc? Nêu những thành tựu nổi bật của văn hóa Trung Quốc dưới thời đó? Những thành tựu đó đã ảnh hưởng tới thế giới và Việt Nam như thế nào?
TRẢ LỜI
– Bài thơ của Lý Bạch là một nhà thơ nổi tiếng đời Đường.
– Thành tựu nổi bật của văn hóa Trung Quốc dưới thời Đường:
+ Thơ Đường có số lượng lớn; phản ánh sâu sắc, toàn diện bộ mặt xã hội đương thời và đạt đến trình độ cao về nghệ thuật. Trong hơn 2000 nhà thơ còn lưu tên tuổi thì Lý Bạch, Đỗ Phủ và Bạch Cư Dị là những thi nhân ưu tú nhất…
+ Đến thời Đường, Phật giáo ngày càng thịnh hành. Các nhà sư Trung Quốc sang Ấn Độ tìm hiểu giáo lí của đạo Phật, các nhà sư Ấn Độ đến Trung Quốc truyền đạo. Kinh phật được dịch ra chữ Hán ngày một nhiều…
– Sử học: Thời Đường thành lập cơ quan biên soạn gọi là Sử quán
– Khoa học kĩ thuật so với thời trước có nhiều tiến bộ: phát minh ra thuốc súng và kĩ thuật in (là 2 trong 4 “Tứ đại phát minh” của Trung Quốc).
Những thành tựu đó đã ảnh hưởng tới thế giới và Việt Nam như thế nào?
– Những thành tựu văn hóa dưới thời Đường đã góp phần đưa Trung Quốc trở thành một trong những trung tâm văn minh của thế giới, ảnh hưởng đến nhiều nước…Đặc biệt, những thành tựu về kĩ thuật là những cống hiến to lớn đối với nền văn minh thế giới…. Thuốc súng dùng chế tạo đạn dược, nghề in sử dụng cho việc dạy học và phát triển khoa học của thế giới (trong đó có Việt Nam).
– Nhân dân Việt Nam đã tiếp thu có chọn lọc, Việt hóa… góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa của dân tộc (thơ ca Việt Nam thời phong kiến ảnh hưởng của phong cách thơ Đường và đã có những sáng tạo thành công).
CÂU 3.
Bằng những hiểu biết lịch sử hãy làm sáng tỏ nhận định: “Văn học Trung Quốc thời phong kiến tiêu biểu nhất là phú đời Hán, thơ đời Đường, từ đời Tống, kịch đời Nguyên và tiểu thuyết đời Minh – Thanh”.
CÂU 4.
Có ý kiến cho rằng: Nền văn hóa Trung Quốc thời phong kiến là một nền văn hóa lâu đời, rất phong phú đa dạng và có nhiều độc đáo. Nền văn hóa ấy đã có tác dụng nhất định trong truyền thống văn hóa dân tộc Trung Quốc và có ảnh hưởng đáng kể đến nhiều nước trên thế giới. Phát biểu suy nghĩ của em về ý kiến trên.
Mời các bạn tham khảo câu trả lời trong cuốn tài liệu “Các Chuyên Đề Chuyên Sâu Trong Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi Lớp 7 Môn Lịch Sử” có trên website hoặc fanpage.
Liên hệ theo số zalo 0977014390 (Cô Linh) để được tư vấn.
