Chuyên Đề. Các Cuộc Cách Mạng Tư Sản Thời Cận Đại
Linhbook.com xin giới thiệu tới các Thầy, Cô giáo và các em học sinh một số chuyên đề trong cuốn tài liệu “Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi Lớp 8 Môn Lịch Sử”
Th.s Nguyễn Thị Linh
Chuyên đề 1 gồm các câu hỏi có nội dung xoay quanh “Các Cuộc Cách Mạng Tư Sản Thời Cận Đại”. Phần này gồm các câu hỏi thường xuyên xuất hiện trong các đề thi huyện và tỉnh. Tất cả đều có trả lời chi tiết.
A. KIẾN THỨC CHUNG
B. CÂU HỎI LUYỆN TẬP
CÂU 1.
Các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại nổ ra thường thực hiện những nhiệm vụ cơ bản nào? Nêu biểu hiện của những nhiệm vụ cơ bản ấy? Chứng minh nhận định: “Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII là một cuộc cách mạng tư sản triệt để”.
TRẢ LỜI
1. Nhiệm vụ cơ bản của các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại
– Các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại nổ ra thường thực hiện hai nhiệm vụ dân tộc và dân chủ.
2. Biểu hiện của nhiệm vụ dân tộc và dân chủ
+ Nhiệm vụ dân tộc: Xoá bỏ tình trạng phong kiến cát cứ, thống nhất thị trường, tạo thành một quốc gia dân tộc tư sản, từ đó thúc đẩy nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.
+ Nhiệm vụ dân chủ: Xóa bỏ chế độ phong kiến chuyên chế, xác lập nền dân chủ tư sản có quốc hội và hiến pháp; mỗi người dân có quyền tự do chính trị, kinh doanh và có quyền tư hữu.
3. Chứng minh nhận định: “Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII là một cuộc cách mạng tư sản triệt để”.
– Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII đã hoàn thành các nhiệm vụ của một cuộc cách mạng tư sản:
+ Lật đổ tận gốc chế độ phong kiến chuyên chế, giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân; tuyên bố xác lập chế độ tư bản cùng các quyền tự do dân chủ.
+ Xóa bỏ những cản trở đối với sự phát triển của công thương nghiệp, thống nhất thị trường dân tộc, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển ở Pháp.
– Làm lung lay chế độ phong kiến ở Châu Âu; mở ra thời đại mới, thời đại thắng lợi và củng cố của chủ nghĩa tư bản ở các nước tiên tiến thời bấy giờ.
CÂU 2.
Bằng những kiến thức về lịch sử thế giới cận đại em hãy:
Dựa vào các gợi ý hãy điền các thông tin thích hợp vào các ô trống trong bảng dưới đây:
TRẢ LỜI
CÂU 3.
Thế nào là “cách mạng tư sản triệt để” và “cách mạng tư sản không triệt để”? Hãy làm rõ các khái niệm đó qua cuộc Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII và Cách mạng tư sản Pháp thế kỉ XVIII.
TRẢ LỜI
a. Khái niệm
– Cuộc “cách mạng tư sản triệt để” làcuộc cách mạng giải quyết triệt để những nhiệm vụ của nó: xóa bỏ mọi tàn tích phong kiến, thống nhất được thị trường dân tộc, bảo vệ được nền độc lập dân tộc; đồng thời xác lập được nền dân chủ tư sản, giải quyết triệt để vấn đề ruộng đất cho nông dân và ban bố các quyền tự do dân chủ tư sản…
– Cuộc “cách mạng tư sản không triệt để” là cuộc cách mạng chưa giải quyết triệt để những nhiệm vụ của nó:chưa xóa bỏ hoàn toàn các tàn tích phong kiến, hoặc chưa hoàn thành thống nhất thị trường dân tộc; đồng thời mới chỉ xác lập được nền dân chủ tư sản ở một mức độ nhất định, chưa giải quyết triệt để vấn đề ruộng rất cho nông dân…
b. Làm rõ qua cuộc Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII và Cách mạng tư sản Pháp thế kỉ XVIII.
– Cuộc Cách mạng tư sản Anh (TK XVII) chưa giải quyết triệt để những nhiệm vụ của nó:
+ Đỉnh cao của cách mạng là xác lập chế độ cộng hòa, người dân theo tư sản và quý tộc mới đi làm cách mạng nhưng không được hưởng quyền lợi gì (chẳng hạn: không được chia ruộng đất, vì ruộng đất lại chuyển về tay quý tộc mới)
+ Sau cách mạng, nước Anh thiết lập nền quân chủ lập hiến, các tàn tích phong kiến vẫn còn tồn tại, vấn đề ruộng đất cho nông dân không được giải quyết.
– Cách mạng tư sản Pháp 1789, mà đỉnh cao là nền chuyên chính Gia cô banh, đã hoàn thành đầy đủ nhiệm vụ của một cuộc cách mạng dân chủ tư sản – được coi là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất đầu thời kì cận đại:
+ Lật đổ chế độ phong kiến cùng với những tàn dư của nó, đưa giai cấp tư sản lên nắm chính quyền.
+ Giải quyết được vấn đề dân chủ: chia ruộng đất cho nông dân, tiền lương cho công nhân…; hình thành thị trường dân tộc thống nhất mở đường cho lực lượng tư bản chủ nghĩa ở Pháp phát triển.
+ Mở ra thời đại thắng lợi và củng cố quyền thống trị của giai cấp tư sản trên phạm vi thế giới.
CÂU 4.
Phân tích tính triệt để của cuộc cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỷ XVIII. Vì sao cách mạng Pháp lại mang tính triệt để hơn so với các cuộc cách mạng tư sản Âu – Mĩ trước đó?
TRẢ LỜI
Mời các bạn tham khảo câu trả lời trong cuốn tài liệu “Các Chuyên Đề Chuyên Sâu Trong Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi Lớp 8 Môn Lịch Sử” có trên website hoặc fanpage.
Liên hệ theo số zalo 0977014390 (Cô Linh) để được tư vấn.
